درطی سالهای اخیر به دنبال تقاضای روزافزون انجام خدمات زیبایی و بخصوص فیلرهای تزریقی ، شاهد حضور برندهای مختلف فیلر ازکمپانی های مختلف با ترکیبات و مواد موثر مختلف هستیم که علاوه بر اینکه از جهت اثربخشی، ماندگاری و کیفیت هر کدام متفاوت از یکدیگر هستند، قطعا همانند بسیاری ازخدمات پزشکی ودرمانی دیگر، احتمال بروز عوارضی را نیز محتمل می باشد.
عوارض وابسته به کیفیت ماده موثر در فیلر:
بخش اعظمی از این عوارض وابسته به کیفیت ماده موثر در فیلر می باشد.
حضور فیلرهایی که بدون اخذ مجوز از وزارت بهداشت و طبیعتاً غیرقابل اعتماد از نظرماده موثر تشکیل دهنده آنها دربازار، باعث بروز بسیاری از مشکلات برای مصرف کنندگان و پزشکان شده است.
قابل ذکر است که BDDE، بعنوان ماده کراس لینکر تثبیت کننده در ژلهای تزریقی استفاده می شود، که پس از جذب اسید هیالورونیک موجود در ژل ممکن است تا سال ها در محل تزریق باقی بماند و در تزریق های بعدی موجب عوارض گردد. به همین دلیل ،تقاضا برای فیلر های ایمن با حداقل میزان عوامل شیمیایی و البته نتایج مطلوب با ماندگاری بالا به طور پیوسته رو به افزایش است.
شایان ذکر است که برندهایی وجود دارند که حتی تاییدیه FDA را نیز دارند ولی با این وجود، متاسفانه درسالهای اخیر علیرغم نظارت های سخت گیرانه وزارت بهداشت، شاهد حضور فیلرهای تقلبی با نام برند کالاهای معتبر باماهیت ماده نامشخص و احتمالاً ترکیبات پلیمر و ناخالصی هستیم. توضیح اینکه دربین برندهای اسید هیالورونیک هم برخی از آنها دارای مزیت نسبی و برتری نسبت به انواع مشابه خود می باشند که ازجمله آنها دارا بودن درجه خلوص ماده اولیه و تکنولوژی تولید متفاوت است.
عوارض وابسته به تکنیک تزریقی :
بخش دیگری از عوارض وابسته به تکنیک تزریقی بکاررفته و برخی دیگر نیز ماحصل تداخل و ناهمگنی ترکیبات مختلف درزمان تزریق آنها دریک نقطه می باشند.
از عوارض جانبی رایج تکنیک تزریقی می توان به موارد زیر اشاره کرد:
- قرمزی و تورم
- برآمدگی و گرانول (گلوله شدن) در بافت تزریق شده
- نتایج نامطلوب و غیر طبیعی
- واکنش‌های آلرژیک
اصولاً عامل زمان در بروز عوارض، تعیین کننده می باشد و برمبنای آن، عوارض به 2 گروه واکنش های زودرس و دیررس دسته بندی می گردند. عوارض زودرس و گذرا که عموما درطی 72 ساعت اول رخ داده و می تواند شامل اریتم ، ادم ، اندوراسیون ، خارش ، اکیموز باشد.
سایرعوارض شامل علائم موضعی طولانی شده گروه زودرس واکنش های حساسیت زا ، فعال شدن مجدد هرپس ،علائم کبودی، اکلوزیون(انسداد عروق)، عفونت و آبسه می باشد.
عوارض دیررس شامل تشکیل ندول یا گرانول (واکنش جسم خارجی)، نکروز (ایجاد بافت زخم) و اسکار هستند.
همچنین درموارد نادری همانند تمام داروها احتمال بروز واکنش های حساسیتی فوری نیز وجود دارد .
عوارض زودرس و کوتاه مدت همانند ادم ، اریتم ، خارش ، اکیموز ظرف مدت زمان مشخصی حتی بدون نیازبه درمان برطرف می شوند. بعنوان مثال معمولاً ادم ظرف سه تاپنج روز ، اریتم ظرف یک روز، خارش طی 24 ساعت ، اکیموز به مدت هفت تا ده روزکامل برطرف می شوند.
اریتم طولانی مدت همراه با ادم پیشرونده و درد می تواند نشانه بروز عفونت در بافت باشد که بدلیل عدم ادغام مطلوب فیلر با ساختار بافتی پوست رخ می دهد. این عوارض منجر به نتایج غیر طبیعی و کاهش ماندگاری آن می شود.
آخر کلام، برای پرهیز از بروز عوارض جانبی چه درحوزه زیبایی و چه درحوزه درمانی ، گام اول در انتخاب نوع فیلر می بایستی برمبنای شناخت کامل از کیفیت فیلر و موارد مصرف آن برمبنای دستورالعمل های عنوان شده در بروشور داخل محصول صورت پذیرد. همچنین کسب دانش ومهارت کافی قبل از شروع فعالیت و توجه به تجربیات همکاران باتجربه تر می تواند از بروز مسایل ناگوار پیشگیری نماید.